ಭಗವಾನ್ ಶ್ರೀ. ರಮಣ ಮಹರ್ಷಿ

ಭಗವಾನ್ ಶ್ರೀ. ರಮಣ ಮಹರ್ಷಿ

AN ALTERNATIVE PERSPECTIVE FOR LEARNING

 
AN ALTERNATIVE PERSPECTIVE FOR LEARNING

                                                                              Subhas Chandra Basu.
           

Santhineketan

                 Environment is the best book,  from which children learn most of the basic lessons of life. Environment in its broader sense that incorporates :
Natural Environment with water, mud, sand, rock, plants,trees, hills,insects, birds and animals. 

Social Environment includes family, friends and community and man-made environment.
Built-Environment made out of combinations of inert building materials, product of a design process.

                   Let us take the example of a regular urban school, where most of the urban  kids spent most of their time for formal education. This is where a designed built-environment is created to insulate the children from community and away from family to bring them in contact with a select group of trained transmitters of knowledge.

                   The school, a stage for transfer of knowledge to pupils often designed as a secured place from wild nature and violent society. The  school is a store house of knowledge and variety of life skills trapped in books and computers, charts and games, prayers and songs. Real life experiences and community realities are shared here through reciting poems or active enactment of a social drama, laboratory experiments mimics’ natural phenomenon. This creates the  discipline behavior and conducts of the kids are regulated to conforms them to society and maintain certain cultural ethos. So the schools built-environment can be defined as a cleverly designed sequence of spaces to fulfill ‘a mission of molding the body and mind’ of a group of children with social and commercial viability.

                      But here and there, every time and everywhere one comes across some alternative concepts and attempts to offer children a different environment for learning.

                      In Tagore’s Santiniketan out door Mango grove was welcomed as a unique learning environment. In England, Satish kumar in his ‘Small school’ extends the school to the local community spaces as a workshop for learning.

                     Likewise, Today some of the educators  wants the school to be there in a natural settings like in Vedic ashram. Some educators  feel a smart corporate set-up with glass and concrete school is a practically ideal environment for the future citizen. 

                    Author, as a designer of built-environment have some clear observations in designing environment for learning. The modern school design deliberately underplay the role of nature and community from school premises. Since, these buildings  are accepted as unsafe, hazardous and violent, so the children are nurtured in a protected and often sterile environment.

Creativity of the designer here gets restricted in  throwing colors and textural patterns to make the otherwise gloomy place little more cheerful.

                  The most important environment that a school child misses is the discovery of their self or inner environment. Creation of quality time and space are the pre-requisite for the same. And, this  can definitely ignite the inner spirit on the basis of true education. It is not necessarily be confused with introduction of religious sacred place or through rituals. This can be a very mundane space, where a child can feel just comfortable and happy  with one self, to talk to oneself or to hide their emotions. It is desirable  to discover and create such spaces.

                    To summarize these observations, the built-up spaces for a school should be as minimum as possible. It is a fact that,  most of the spaces are often underutilized in time span, and  it serves as a better shelter from rain and sun, flexible in incorporating various activities for the students, teachers and the community. The School should be embedded in existing nature and the community to share the benefits and responsibility of nurturing the growing child. This embedding of community is possible by sharing certain community spaces by the school or by inviting the community to conduct certain social activities in the school campus. The precious elements of nature in the form of open spaces, trees, shrubs, earth, rocks or ponds should be conserved as much as possible as open laboratory for learning for the benefit of the children.

                    Let us learn to appreciate some of these simple ideas in planning of  a environment friendly school. The use of alternative materials, construction methods and renewable energy resources will then fall in the line to support our sincere endeavour to create a better environment for learning.  

                                             ****************
      

Prof Basu, is an Architect, presently working as a Professor in University of Mysore, is one of my best friends, he has commitment on designing low cost buildings by using alternative technology. It is one of his articles on alternative ideas on schools.
Your comments are welcome.
Prakash

ಸೌಂದರ್ಯ.................ಒಂದಷ್ಟು ಹರಟೆ....5

ಸೌಂದರ್ಯ.................ಒಂದಷ್ಟು ಹರಟೆ....5

                     ಸಾಕ್ರೆಟಿಸ್ ನೋಡಲು ಅತ್ಯಂತ ಕುರೂಪವಾಗಿದ್ದರು.  ಗಿಡ್ಡನೆಯ ದೇಹ, ಚಪ್ಪಟ್ಟನೆಯ ನಾಸಿಕ, ಕಲೆಗಳಿಂದ ತುಂಬಿದ ಮುಖ, ಸದಾ ಕೆದರಿದ ತಲೆಕೂದಲು, ತೀಕ್ಷ್ಣವಾದ ನೋಟ, ಮಧುರವಾದ ಮಾತು. ಸದಾಕಾಲ ಇವರ ಸುತ್ತ ಯುವಕರು ಸುತ್ತುವರೆದಿರುತ್ತಿದ್ದರು. ನಗರದ ಮಧ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿ ಸುತ್ತುವರೆದು ನಿಂತ ಯುವಕರ ಗುಂಪು ಸದಾಕಾಲ ಕಾಡು ಹರಟೆ ಹೊಡೆಯುತ್ತಾರೆಂಬ  ಆಪಾದನೆ, ಇದರ ಮುಖ್ಯ ರೂವಾರಿ ಸಾಕ್ರೆಟಿಸ್ ಎಂಬುದು ಅಲ್ಲಿನ ಜನರ ಅಭಿಪ್ರಾಯವಾಗಿತ್ತು. ಸಾಕ್ರೆಟಿಸ್ ಎಂದು ಕಾಡು ಹರಟೆ ಹೊಡೆಯುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ತನ್ನ ಬಳಿ ಬಂದವರ  ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೆ ಸೂಕ್ತ ಪರಿಹಾರ ನೀಡಿ ಸಂತೈಸುತ್ತಿದ್ದರು. ವೇದಾಂತದಿಂದ  ಹಿಡಿದು ಸಾಮಾನ್ಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳವರೆಗೆ  ಇಲ್ಲಿ ಚರ್ಚೆ ನಡೆಯುತ್ತಿತ್ತು.ಇವರ ಶಿಷ್ಯರಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯವಾದವರು ಪ್ಲೇಟೋ ಕೂಡ ಒಬ್ಬರು.

                    ಸಾಕ್ರೆಟಿಸನ ಹೆಂಡತಿ ಬಹಳ  ವರಟು, ಛಲವಾದಿ,ಜಗಳ ಮಾಡುವುದರಲ್ಲಿ ಎತ್ತಿದ ಕೈ. ಅವರ ಹೆಂಡತಿ ಸದಾಕಾಲ ಸಾಕ್ರೆಟಿಸ್ನನ್ನು ಬೈಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಆದರೂ ಸಾಕ್ರೆಟಿಸ್ ಮಾತ್ರ ಹೆಂಡತಿಯನ್ನ ಪ್ರೀತಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಸ್ವಲ್ಪವು ತಲೆ ಕೆಡಿಸಿ ಕೊಳ್ಳದೇ ನೆಮ್ಮದಿಯಾಗಿ ತಮಗೆ ಬೇಕೆನಿಸಿದ  ಕೆಲಸವನ್ನು ತಾವು ಸುಮ್ಮನೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಈ ಬಗ್ಗೆ ಇವರ ಶಿಷ್ಯರು ಅನೇಕ ಬಾರಿ ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದ್ದು ಉಂಟು, ಆದರೆ ಒಂದು ಸಾರಿಯೂ ಸಾಕ್ರೆಟಿಸ್ ಅವರ ಹೆಂಡತಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಒಂದು ಕೆಟ್ಟ ಮಾತನ್ನು ಆಡುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. " ಅವಳ ಸಂತೋಷಕ್ಕೆ ನಾನೇಕೆ ಅಡ್ಡಿಬರಲಿ? ನನ್ನನ್ನು ಬೈಯುವುದರಿಂದ ಅವಳಿಗೆ ಸಂತೋಷ, ತೃಪ್ತಿ ಸಿಗುವುದಾದರೆ ಸಿಗಲಿ. ಗಂಡನಾಗಿ ಇಷ್ಟು ಮಾಡಬೇಡವೆ?" ಎಂದು ಎಲ್ಲರನ್ನು ನಗೆಗಡಲಿನಲ್ಲಿ ತೇಲಿಸುತ್ತಿದ್ದರು.  

              

              ಒಮ್ಮೆ ಸಾಕ್ರೆಟಿಸ್ ಹತ್ತಿರ ಒಬ್ಬ ಯುವಕ ಬಂದು  ಕೇಳಿದ "ಗುರುಗಳೇ  ನಾನು  ನಾಲ್ಕು ವರುಷದ ಹಿಂದೆ ಒಬ್ಬಳು ಯುವತಿಯನ್ನು ಪ್ರೇಮಿಸಿ ಲಗ್ನವಾದೆ . ಆದರೆ,   ನನ್ನ ಹೆಂಡತಿ ಕುರೂಪಿ ಎಂದು ಈಗ ಅನಿಸುತ್ತಿದೆ. ನಾನು ಇನ್ನು ಯುವಕ, ೪೦ -೫೦  ವರ್ಷ ಬಾಳಿ ಬದುಕ ಬೇಕು . ಈ ಕುರೂಪಿ ಹೆಂಡತಿಯೊಡನೆ ಹೇಗೆ ಬಾಳಲಿ?  ನನ್ನ  ಬದುಕೇ ಹಾಳಾಯಿತಲ್ಲ ಎಂಬ ಚಿಂತೆ ನನ್ನನ್ನು ಸದಾ ಕಾಡುತ್ತಿದೆ, ಏನಾದರು ಒಂದು ಉಪಾಯ ಹೇಳಿ" ಎಂದು ಅಂಗಲಾಚಿದ.

ಸಾಕ್ರೆಟಿಸ್ ನಸುನಗುತ್ತ " ಅದಕ್ಕೇಕೆ ಚಿಂತಿಸುವೆ? ಇದು ಸುಲಭವಾಗಿ ಬಿಡಿಸ ಬಹುದಾದ ಸಮಸ್ಯೆ. ಇದಕ್ಕೆಲ್ಲ ಕಾರಣ, ಹಾಳಾದ ನಿನ್ನ ದೃಷ್ಟಿ ದೋಷ . ಈ ನಿನ್ನ ದೃಷ್ಟಿ ದೋಷ ಸರಿಯಾದರೆ ಸಮಸ್ಯೆಗೆ ಪರಿಹಾರ ಸಿಕ್ಕಂತೆಯೇ." ಎಂದು ಹೇಳಿದರು.  ಯುವಕನಿಗೆ ಅರ್ಥವಾಗಲಿಲ್ಲ. ಸಾಕ್ರೆಟಿಸ್ ಮುಂದುವರೆದು " ನೀನು ಪ್ರೇಮಿಸುವಾಗ ಆ ಹುಡುಗಿಯನ್ನು ಯಾವ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ನೋಡಿದ್ದೆಯೋ ಅದೇ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಈಗಲೂ ನೋಡು. ಅಂದು ಕಾಣದ ಕುರೂಪ ಇಂದು ಕಾಣಲು ಹೇಗೆ ಸಾದ್ಯ?  ಅಂದು ಅವಳ ಸೌಂದರ್ಯ ಕಂಡು ಹುಚ್ಚನಾದ ನಿನ್ನ ಆ ದೃಷ್ಟಿ ಇಂದು ಹಾಳಾಗಲು ಹೇಗೆ ತಾನೇ ಸಾದ್ಯ? ಅದೇ ಪ್ರೇಮ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಮತ್ತೆ  ಆಕೆಯತ್ತ ನೋಡು. ಅದೇ ಸೌಂದರ್ಯವನ್ನು ಅನುಭವಿಸು. ಆಗ ಅದೇ ಹೆಂಡತಿ ನಿನಗೆ ಸುಂದರಳಾಗಿ, ಅಪ್ರತಿಮ  ರೂಪವತಿಯಾಗಿ ಕಾಣಿಸುತ್ತಾಳೆ. ಬದಲಾದ ನಿನ್ನ ದೃಷ್ಟಿಯನ್ನು ಸರಿಮಾಡಿಕೋ.  ಆ ಪ್ರಿಯಕರನ ದೃಷ್ಟಿಯನ್ನು ಹೊಂದು , ನಿನ್ನ ಬದುಕು ಸುಂದರವಾಗುತ್ತದೆ" ಎಂದು ಸಲಹೆ ಇತ್ತರು .

              "ಮಧುರತೆ ಹೃದಯದಲ್ಲಿ, ಸೌಂದರ್ಯ ನೋಟದಲ್ಲಿ ಇದ್ದರೆ ಜಗತ್ತು, ಜನಾಂಗ ಹೇಗಿದ್ದರೂ ಅದು ಅಂದವಾಗಿಯೇ ಕಾಣುತ್ತದೆ. ಆಗ ಒಂದು ತುಂಡು ಬ್ರೆಡ್ಡಿನ ತುಣುಕು ಮೃಷ್ಟಾನ್ನ, ಅನ್ನದ ಗಂಜಿ ಅಮೃತ, ಪುಟ್ಟ ಮನೆ ಮಹಲು, ಬಡತನ ಕಾಣುವುದೇ ಇಲ್ಲ" ಎನ್ನುವುದು ಸಾಕ್ರೆಟಿಸರ ಮಾತು.

                    ಸಾಕ್ರೆಟಿಸ್ ಕೇವಲ ವೇದಾಂತ ಬೋಧನೆ ಮಾಡುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ, ಅದನ್ನು ಯಥಾವತ್ತಾಗಿ ತಮ್ಮ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಪಾಲನೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ನೇರವಾದ ಮಾತಿನಲ್ಲಿ ಮೃದುವಾಗಿ, ಹೇಳಬೇಕೆನಿಸಿದ್ದನ್ನು ಹೇಳಿ ಮುಗಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ತಮ್ಮ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ರಾಜದ್ರೋಹದ ಆಪಾದನೆ ಹೊತ್ತು ಮರಣ ದಂಡನೆಗೆ ಗುರಿಯಾದಾಗಲು ಇವರ ಚಹರೆಯ ಲಕ್ಷಣಗಳೇನು ಬದಲಾಗಲಿಲ್ಲ.  ಕಟೋರವಾದ ವಿಷಪ್ರಾಶನ ಮಾಡಿಸುವಾತನಲ್ಲು ಸ್ನೇಹಮಯವಾಗಿಯೇ ಇದ್ದರು, ಆಗಲೂ ಸ್ವಲ್ಪ ಕೂಡ  ವಿಚಲಿತರಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. ವಿಷಪ್ರಾಶನ ಮಾಡಿ ಹತ್ತಾರು ಹೆಜ್ಜೆಗಳಷ್ಟು ನಡೆಯಬೇಕೆನ್ನುವ ನಿಯಮವನ್ನು ಚಾಚೂ ತಪ್ಪದೆ ನಗುನಗುತ್ತಲೇ ಪಾಲಿಸಿ, ಯಾರನ್ನು ದೂಷಿಸದೆ, ತಾವು ನಂಬಿಕೊಂಡ ಸತ್ಯವನ್ನು ಬಿಡದೆ, ನೆಮ್ಮದಿಯಿಂದ ಪ್ರಾಣತ್ಯಾಗ ಮಾಡಿದ ಅವದೂತ.

                      ಹೌದು,  ಸೌಂದರ್ಯ ಇರುವುದು ನೋಡುವವನ ಕಣ್ಣಲ್ಲಿ. ಈ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಪರಮಾತ್ಮನು ಎಷ್ಟೊಂದನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿ ಮಾಡಿದ್ದಾನೆ. ಮನುಷ್ಯ, ಪ್ರಾಣಿ, ಜಲ ಚರ ಎಲ್ಲವು ವಿಭಿನ್ನವೇ. ಒಂದು ಚಿಕ್ಕ ಕಾಡು ಪುಷ್ಪದಿಂದ ಹಿಡಿದು ಬೃಹದಾಕರವಾದ ಬೆಟ್ಟಗಳ ಸಾಲಿನವರೆಗೆ, ಇರುವೆಯಿಂದ ಆನೆಯವರೆಗೆ, ಚಿಕ್ಕ  ತೊರೆಯಿಂದ ಸಾಗರದವರಗೆ ಎಲ್ಲವು ವಿಭಿನ್ನವೇ.  ಎಲ್ಲವನ್ನು ಸುಂದರವಾಗಿಯೇ ಇದೆ ಎಂದು ಹೆಚ್ಚು ಜನ ಒಪ್ಪುವುದಿಲ್ಲ .   ಕಾರಣ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರ ದೃಷ್ಟಿಯು ಒಂದೇ ತರಹ ಇಲ್ಲ.  ಎಷ್ಟು ಜನರಿದ್ದಾರೋ ಅಷ್ಟು  ಅಭಿಪ್ರಾಯಗಳು ಬೇರೆಯೇ ಇವೆ . ಆದ್ದರಿಂದಲೇ  ಒಬ್ಬರಿಗೆ  ಸುಂದರವಾಗಿ ಕಂಡದ್ದು ಇನ್ನೊಬ್ಬರಿಗೆ ಸುಂದರವಾಗಿ ಕಾಣದು. ಒಬ್ಬರಿಗೆ ಪವಿತ್ರ ಎನಿಸಿದ್ದು ಮತ್ತೊಬ್ಬರಿಗೆ ಅಪವಿತ್ರ ಎಂದಾಗಬಹುದು. ಈ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲವು ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ಹಾಗು ಪ್ರಸ್ತುತವೇ.    ನಮ್ಮ ನಮ್ಮ ದೃಷ್ಟಿ ಬದಲಾದಂತೆ ನಮ್ಮ ಭಾವನೆಗಳು ಬದಲಾಗುತ್ತವೆ. ನಾವು ನೋಡುವ ದೃಷ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲ ಅಡಗಿದೆ. ಸೌಂದರ್ಯ ಕೇವಲ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲ. ಶಬ್ದ, ಸ್ಪರ್ಶ, ರಸ, ಗಂಧ, ಇವುಗಳೆಲ್ಲದರಲ್ಲೂ ಇದೆ.       ವಿಶಾಲವಾದ ಹೃದಯದೊಳಗೆ ಮಧುರತೆಯನ್ನು, ನೋಟದಲ್ಲಿ ಸೌಂದರ್ಯತೆಯನ್ನು  ಹೊಂದಿದರೆ ಈ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿರುವುದು  ಹೆಚ್ಚು ಆಪ್ಯಾಯಮಾನವಾಗುವುದರಲ್ಲಿ ಸಂದೇಹವಿಲ್ಲ. ಇದಕ್ಕೆ ಉತ್ತಮ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿ ಸಾಕ್ರೆಟಿಸ್ ನಿಲ್ಲುತ್ತಾರೆ.

                      ಇದಕ್ಕೆ ನೀವೇನು ಅಂತೀರಾ?

ಕಚಕುಳಿ

                              


                                                               ಕಚಕುಳಿ 

ಮಡ "ಮಡೆ' ಸ್ನಾನ............ಒಂದು ಹರಟೆ .

                        

 ಮಡ "ಮಡೆ' ಸ್ನಾನ............ಒಂದು ಹರಟೆ ..4

                           ಇಂದು ಮಡ "ಮಡೆ' ಸ್ನಾನಕ್ಕೆ ಸಾಕಷ್ಟು ವಿರೋಧ ವ್ಯಕ್ತವಾಗುತ್ತಿದೆ. ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಇಂತಹ ಅನಿಷ್ಟ ನಂಬಿಕೆಗಳು ಇರಬಾರದೆಂದು ಆಶಯ. ಇದು ಒಂದು ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮ ಪ್ರತಿರೋಧ. ಆದರೆ, ಒಂದು ವಿಚಾರವನ್ನು ಗಮನಿಸ ಬೇಕಿದೆ. ಈ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಇರುವ ಎಲ್ಲ ಜಾತಿ, ಮತ,ಪಂಗಡ,ಕೊಮುಗಳಲ್ಲು ಒಂದಲ್ಲ ಒಂದು ರೀತಿಯ ನಂಬುಗೆಯ ಆಚಾರಗಳು ಇದ್ದೆ ಇದೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಅಮಾನವೀಯ, ಹಿಂಸಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ಶೋಷಣೆಯಿಂದ  ಕೂಡಿದವುಗಳಾಗಿವೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ : ಬೆತ್ತಲೆ ಸೇವೆ,ಕೋಣಗಳ ಬಲಿ, ಸಾಮೂಹಿಕ ಕುರಿಗಳಬಲಿ, ಸಿಡಿ, ಕೆಂಡ ಹಾಯುವುದು, ಉನ್ಮತ್ತರಾಗಿ ಮೈಕೈಗೆ ಚಾಕುವಿನಲ್ಲಿ ಇರಿದುಕೊಳ್ಳುವುದು, ದೆವ್ವ ಬಿಡಿಸುವಾಗಿನ ಹಿಂಸಾಕೃತ್ಯಗಳು( ಹೀಗೆ ಬರೆದರೆ ಪಟ್ಟಿ ಉದ್ದವಾಗುತ್ತದೆ) ಇತ್ಯಾದಿಗಳೆಲ್ಲ ಮೂಡನಂಬಿಕೆಯ !  ಜೊತೆಗೆ ಇವನ್ನು ಈಗಲೂ ನಮ್ಮ ಜನ  ಸಡಗರದಿಂದ ಆಚರಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇಂತಹ ದೃಶ್ಯಗಳನ್ನು ದೃಶ್ಯ ಮಾಧ್ಯಮದಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಹೊಸ ಹೊಸ ಹೆಸರುಗಳೊಂದಿಗೆ ಮೂಡ ನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ಬಿತ್ತುವ ಕೆಲಸವನ್ನು ಅವ್ಯಾಹತವಾಗಿ ದೃಶ್ಯ ಮಾಧ್ಯಮದವರು  ನಡೆಸುತ್ತಲೇ ಬಂದಿದ್ದಾರೆ.  ಇಂತಹ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ರಾಜ್ಯದ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಊರಿನ ದೇವಸ್ತಾನಗಳಿಗೆ, ಇನ್ನಿತರ ಸ್ತಳಗಳಿಗೆ  ಹೋಗಿ ಅಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ ಇಂತಹ ನಂಬಿಕೆಯ ಕಾರ್ಯ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ವೈವಿದ್ಯಮಯವಾಗಿ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷವಾಗಿ ಚಿತ್ರಿಸಿ,  ಪ್ರಸಾರಮಾಡಿ ಜನರಲ್ಲಿ  ಸುಪ್ತವಾಗಿರುವ ಇಂತಹ ನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ಜಾಗೃತ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ವಿಚಾರ  ಎಲ್ಲರಿಗು ಗೊತ್ತಿದೆ !  ಇಂತಹ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಿಗೆ T R P ಕೂಡ ಜಾಸ್ತಿ ಇದೆಯೆಂದು ತಿಳಿದು ಬಂದಿದೆ.

                             ಇಂತಹ ಕಾಯಕ್ರಮಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರು ಯಾವ ಪ್ರತಿರೋಧವು ತೋರದೆ ಇರುವುದು ಆಶ್ಚರ್ಯಕರ ವಿಚಾರ. ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಳಕಳಿ ಇರುವ ಮಂದಿಗೆ ಈ ವಿಚಾರದ ಬಗ್ಗೆ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲವೋ ಅಥವಾ ಜಾಣತನದ ಪ್ರದರ್ಶನವೋ? ನಿಜವಾಗಿ ಮೂಡನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ತೊಡೆದು ಹಾಕಬೇಕೆಂಬುವ ವಿಚಾರ ಇರುವ ಸಮಾಜದ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರು ಎಲ್ಲೇ ಇಂತಹ ವಿಚಾರ, ಪ್ರದರ್ಶನ ನಡೆದರೂ  ಪ್ರತಿಭಟನೆ ಮಾಡಬೇಕಲ್ಲವೇ?ಯಾವುದೇ ಸಮುದಾಯದಲ್ಲಿ ಮೂಡನಂಬಿಕೆ ಪ್ರದರ್ಶನ  ಆದರು ಅದಕ್ಕೆ ವಿರೋಧ ವ್ಯಕ್ತ ಮಾಡಬೇಕಲ್ಲವೇ?  ಮಾಡಿದ್ದಾರೆಯೇ? ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆಯೇ? ಎಂಬುದರ ಬಗ್ಗೆ ಸಮಾಜ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರು ಆತ್ಮಾವಲೋಕನ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ  ಅಗತ್ಯ ಇದೆ.

                            ಇಂತಹ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯದಲ್ಲಿ ನಡೆದ "ಮಡೆ' ಸ್ನಾನ ಕೂಡ  ಈಗ್ಗೆ ಎಷ್ಟೋ ವರ್ಷಗಳಿಂದ ನಡೆದು ಬಂದಿರುವ ಪದ್ಧತಿ, ಹೊರತು ನಿನ್ನೆ ಮೊನ್ನೆಯಿಂದ  ಶುರುವಾದದ್ದಲ್ಲ. ಅಂದರೆ, ಇದು ಬೆಳಕಿಗೆ ಬಂದಿರಲಿಲ್ಲ ಅಥವಾ ಇದಕ್ಕೆ ವಿರೋಧ ವ್ಯಕ್ತ ಆಗಿರಲಿಲ್ಲ. ಇದು ಎಲ್ಲರಿಗು ತಿಳಿದ ವಿಚಾರವೇ. ಇದೆ ರೀತಿ ಒಂದೊಂದು ದೇವಸ್ತಾನದಲ್ಲಿ ಒಂದೊಂದು ರೀತಿಯ ಆಚರಣೆಗಳು ಇದ್ದೆ ಇವೆ. ಯಾವುದೇ ಕ್ಷೇತ್ರ ಕೂಡ ಯಾವುದೇ ನಂಬಿಕೆಯ ಆಚರಣೆಗಳಿಂದ ಹೊರತಾಗಿಲ್ಲ. ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ಬರುವ ಭಕ್ತರ ವಿಶ್ವಾಸ ಮತ್ತು ನಂಬಿಕೆಗೆ ಬಿಟ್ಟದ್ದು. ಇಂತಹ ನಂಬಿಕೆಯಿಂದ ಯಾರನ್ನಾದರೂ ಬಲವಂತವಾಗಿ ಬಲಿಪಶು ಮಾಡಿದ್ದರೆ ಅಂತಹ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟುವ ಪ್ರತಿ ಕಾರ್ಯವು ಅಗತ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ, ಕಾನೂನು ರೀತ್ಯ ಸಮರ್ಪಕವು ಹೌದು. ಅಂತಹ ಯಾವುದೇ ಕಾರ್ಯ ಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯದಲ್ಲಿ ನಡೆದಂತೆ ಕಾಣುವುದಿಲ್ಲ. ಯಾರನ್ನು ಬಲವಂತವಾಗಿ "ಮಡೆ' ಸ್ನಾನ ಮಾಡಲು ಕರೆದಿಲ್ಲ ಅಥವಾ ಪ್ರಚೋದಿಸಿಲ್ಲ. ಭಕ್ತರ ನಂಬಿಕೆಗೆ ಅನುಸಾರ ಅವರ ಆಚರಣೆಯನ್ನು ಯಾರಿಗೂ ತೊಂದರೆ ಮಾಡದೆ ಆಚರಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇದಕ್ಕೆ ನಮ್ಮ ವಿರೋಧ ಏಕೆ? ಕಾನೂನಿನಲ್ಲು ಅವರವರ ಆಚರಣೆಯನ್ನು ನಡೆಸಲು  ಅವಕಾಶ ಇಲ್ಲವೇ?  ನಂಬಿಕೆಯ ವಿಚಾರದಲ್ಲಿ ಮೂಗು ತೋರಿಸುತ್ತಾ ಹೋದರೆ ಕೊನೆಗೊಂದು ದಿನ ಎಲ್ಲವು ತಪ್ಪಾಗಿಯೇ ಕಾಣಬಹುದಲ್ಲವೇ? ನಮ್ಮ  ಅಪನಂಬಿಕೆಯ ವಿಚಾರ ಇನ್ನೊಬ್ಬರ ನಂಬಿಕೆ ಆಗಬಹುದಲ್ಲವೇ?  ನಮಗೆ ಅಪಥ್ಯವಾದದ್ದು  ಇನ್ನೊಬ್ಬರಿಗೆ ಪಥ್ಯವಾ ಗಬಾರದು ಎಂದೇನಿಲ್ಲ ಅಲ್ಲವೇ? ಹಾಗೆ ನೋಡಿದರೆ ನಮ್ಮ ಪೂಜೆ ಪುನಸ್ಕಾರಗಳು, ಪ್ರಾರ್ಥನೆಗಳು, ಎಲ್ಲವು ನಂಬಿಕೆಯ ಆಧಾರದಲ್ಲಿಯೇ ಇರುವುದಲ್ಲವೇ? ಇಂತಹ ಆಚರಣೆಯ ಸಂಧರ್ಭದಲ್ಲಿ ಉಪವಾಸ, ದಾನ, ಹೋಮ ಹವನ, ಜಪ,ಇತ್ಯಾದಿಗಳೆಲ್ಲವೂ  ನಂಬಿಕೆಯನ್ನೇ  ಅವಲಂಬಿಸಿವೆ. ಇದನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸ ಬಹುದೇ?

                           ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ  ಜನರು ತಾವು ಕಂಡುಕೊಂಡ, ನಂಬಿಕೊಂಡ ಅನೇಕ  ಆಚರಣೆಗಳನ್ನು ಮಾಡುತ್ತ ಅದರಲ್ಲೇ ಸುಖವನ್ನು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇದರಿಂದ  ಅವರಿಗೆ ನೆಮ್ಮದಿ ಇದೆ. ಸಂತೋಷ ಇದೆ. ಅದನ್ನು ಕಸಿಯಲು ನಮಗೆಷ್ಟರ ಹಕ್ಕಿದೆ? ಒಂದು ಪಕ್ಷ ಈ ಆಚರಣೆಗಳನ್ನು ಬಿಟ್ಟ ಪಕ್ಷದಲ್ಲಿ ಅವರಿಗೆ ಅಪರಾಧಿ ಪ್ರಜ್ಞೆ ಕಾಡುತ್ತದೆ. ಅವರ ಈ ಆಚರಣೆಯನ್ನು ಕಸಿದುಕೊಳ್ಳುವುದರಿಂದ ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ನಾವು ನೀಡುವುದೇನು? ಈ ಆಚರಣೆ ನಿಂತು ಇನ್ನೊಂದು ಪ್ರಾರಂಭ ಆಗಬಹುದಲ್ಲವೇ?   ಅನಾದಿ ಕಾಲದಿಂದ ನಡೆದಿರುವ ಎಷ್ಟೋ ಆಚರಣೆಗಳು ಕಾಲಾನುಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಬಿಟ್ಟುಹೊಗುತ್ತಿವೆ.  ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣ ಸಮಾಜದ ಜನರಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದ ಪ್ರಜ್ಞೆ.   ಈ  ಪ್ರಜ್ನಾವಂತಿಗೆ ಬರುವತನಕ ಜನರನ್ನು ಬದಲಿಸಲು ಕಷ್ಟ.

                           ಸ್ವಲ್ಪ ಯೋಚಿಸೋಣ. ಸಮಾಜವನ್ನು ತಿದ್ದುವ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಕೈ ಹಾಕುವ ಮುಂಚೆ ನಮ್ಮನ್ನು ನಾವು ತಿದ್ದಿಕೊಂಡು, ನಾವು ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ಮಾದರಿಯಾಗಬಲ್ಲವೆ  ಎಂಬುದರ ಬಗ್ಗೆ ಚಿಂತಿಸುವುದು  ಅಗತ್ಯ ಎನಿಸುವುದಿಲ್ಲವೇ? ಇಂತಹ ಮೂಡನಂಬಿಕೆ ಎನ್ನುವಂತಹ ಕಾರ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ನಾವು ಭಾಗಿಯಾಗದೆ ಇರೋಣ. ಇಂತಹ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಿಗೆ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹ ನೀಡದೆ ಇರೋಣ. ನಮ್ಮ ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ನಾವು ಇಂತಹ ಆಚರಣೆಗಳಿಂದ ಮುಕ್ತ ಮಾಡೋಣ.

                            ಇದಕ್ಕೆ ನೀವು ಏನು ಹೇಳುತ್ತಿರ?...................

ಸಾವು.............ಒಂದಷ್ಟು ಹರಟೆ........3

                 
  ಸಾವು.............ಒಂದಷ್ಟು ಹರಟೆ........3



                        ಮೊನ್ನೆ ನಮ್ಮ ಕಾಲೇಜಿನ ವಿಧ್ಯಾರ್ಥಿ ಸತ್ತನೆಂಬ ಸುದ್ದಿ ಬಂತು. 2  ನೆ ವರ್ಷದ ಎಂಜಿನೀರಿಂಗ್ ವ್ಯಾಸಂಗ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಈ ಹುಡುಗ ತನ್ನ ಗೆಳೆಯ ಗೆಳತಿಯರ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ನಿಸರ್ಗ ಧಾಮಕ್ಕೆ ಪ್ರಕೃತಿ ಸೌಂದರ್ಯ ಸವಿದು ಭಾನುವಾರವನ್ನು ಸಾರ್ಥಕ ಪ್ರವಾಸವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿ ಬರಲೆಂದು ಹೋಗಿದ್ದ. ನಿಸರ್ಗವನ್ನು ಸವಿಯುವಾಗ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಅಕಸ್ಮಾತ್ತಾಗಿ ಬಿದ್ದು ಹೃದಯಾಘಾತದಿಂದ ಅಸು ನೀಗಿದ. 19 -20 ರ ನಡುವಿನ ಪ್ರಾಯದ ಹುಡುಗ ಅನಿರೀಕ್ಷಿತವಾಗಿ ಎಲ್ಲರಿಂದ ಕಾಣದ ಲೋಕಕ್ಕೆ ಪ್ರಯಾಣ ಬೆಳೆಸಿದ ಎಂದರೆ ಯಾರಿಗೆ ಆದರು ಆಘಾತವೇ! ಚುರುಕು ಬುದ್ದಿಯ, ಬುದ್ದಿವಂತ,ಸ್ನೇಹಮಯಿಯಾಗಿದ್ದನೆಂದು ಅವನನ್ನು ಸಮೀಪದಿಂದ ಬಲ್ಲ ಅವನ ಸ್ನೇಹಿತ ಹೇಳಿಕೊಂಡು ದುಃಖಪಡುತ್ತಿದ್ದ. ಈ ಹುಡುಗನ ಸ್ನೇಹಿತನಿಗೆ ಇಷ್ಟೊಂದು ದುಃಖ ಆಗಿರಬೇಕಾದರೆ ಈ ಹುಡುಗನ ಹೆತ್ತವರ ದುಃಖ ಊಹಿಸಲು ಅಸಾಧ್ಯ.
                        ಇಂತಹ ಒಂದು ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲಿ ನೆರೆದವರ ಮಾತು ಬೇರೆಯಾಗಿಯೇ ಸಾಗಿತ್ತು. " ದೇವರು ಅದೆಂತ ಕಟುಕ ರೀ, ಇಷ್ಟು ಚೆಂದದ ಹುಡುಗನೇ ಬೇಕಿತ್ತಾ? ಅದೆಷ್ಟು ಜನ ಸಾಯಲು ಹಾತೊರೆಯುತ್ತಿರುವಾಗ ಆ ಕಾಯಿಲೆಯವರನ್ನು, ಮುದುಕರನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಈ ಮುದ್ದಾದ ಹುಡುಗನನ್ನು ಕರೆದುಕೊಂಡು ಬಿಟ್ಟನಲ್ಲ?" ಎಂದು ಸಂತಾಪ ವ್ಯಕ್ತ ಮಾಡಿದರೆ, ಮತ್ತೊಬ್ಬರು " ಈ ಹುಡುಗರಿಗೆ ಬುದ್ದಿ ಇದೆಯೇ? ಅಲ್ಲಾರಿ, ನೀರಿನ ಹತ್ತಿರ ಯಾಕೆ ಹೋಗಬೇಕಾಗಿತ್ತು? ಹುಡುಗಾಟದ ವಯಸ್ಸು ನೋಡಿ ಹೀಗೆಲ್ಲ ಆಡಿಸುತ್ತೆ." "ಇವರು ಟೂರ್ ಹೋಗಲಿಲ್ಲಂತ ಯಾರು ಅಳುತ್ತಿದ್ರು ಹೇಳಿ, ಮಕ್ಕಳು ಏನೋ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಬಿಡ್ತಾರೆ. ಆದರೆ, ಅನುಭವಿಸೋರಿಗೆ ತಾನೇ ತಿಳಿಯೋದು" ಎಂದರು ಮಗದೊಬ್ಬರು. " ಅದೆಷ್ಟು ಕಷ್ಟ ಬಿದ್ದು ಓದಿಸ್ತಾ ಇದ್ರು, ನೋಡಿ ಹೀಗೆ ಆಗೋಯ್ತು". ಎಂದರು ಇನ್ನೊಬ್ಬರು. ಹೀಗೆ ಸಾಗಿತ್ತು ಮಾತಿನ ಲಹರಿ.
                        ಜನರ ಮಾತಿಗೆ ಕೊನೆ ಮೊದಲಿಲ್ಲದೆ  ಹಿಡಿತವಿರದೆ ಸಾಗಿತ್ತು. ಇದನ್ನೆಲ್ಲಾ ದೂರದಲ್ಲಿ ನಿಂತು ಗಮನಿಸುವಾಗ ನನ್ನ ವಿಚಾರ ಲಹರಿ ಓಡಿದ್ದೆ ಬೇರೆ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ. ಸಾವು ಯಾರನ್ನು ಹೇಳಿ ಕೇಳಿ ಬರುತ್ತೆ? ಯಾವಾಗ ಬರುತ್ತೆ ಎಂಬುದು ಯಾರಿಗೆ ತಾನೆ ಗೊತ್ತು? ಹುಟ್ಟು ಎಂಬುದು ಬಂದ ಕೂಡಲೇ ಸಾವು ನಮ್ಮ ಹಿಂದೆಯೇ ಇರುತ್ತದೆ. ನಾವು ಹುಟ್ಟುವ ಮೊದಲು ಒಂದು unconditional  agreement ಮಾಡಿಕೊಂಡೆ ಬಂದಿರುತ್ತೇವೆ. ಯಾವಾಗ ಕರೆದರೂ ಯಾವ ಸಬೂಬು ಹೇಳದೆ ಸುಮ್ಮನೆ ಹೊರಡುತ್ತೇವೆ  ಎಂದು. ಸಾವು ಯಾವ ಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ ಎಂದು  ಯಾರಿಗೂ ಗೊತ್ತಾಗದ ಹಾಗೆ ಯಮ ಕರೆಸುತ್ತಾನೆ. ಸಾವಿಗೊಂದು ಕಾರಣ ಮಾತ್ರ ನೀಡೆ ಕರೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗುತ್ತಾನೆ. ಹುಟ್ಟಿನಷ್ಟೇ ಸಾವು ಕೂಡ ನಿಗೂಡ. ಕೆಲವರು ಮುಂದೆ ಹೋಗುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತೆ ಕೆಲವರು ಹಿಂದೆ, ಆದರೆ ಎಲ್ಲರು ಹೋಗಲೇ ಬೇಕಾದ ಜಾಗ ಇದು. ಪ್ರತಿ ಸಾವು ಕೂಡ ನಮಗೊಂದು ಎಚ್ಚರಿಕೆ ನೀಡುತ್ತಿರುತ್ತದೆ. "ನೀನು ಸಾವಿನ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ನಿಂತಿದ್ದಿಯ".
                        ಉಳಿದಷ್ಟು  ದಿನದಲ್ಲಿ  ನನ್ನ  ಬದುಕನ್ನು  ಹೇಗೆ ಸಾರ್ಥಕ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು? ಇರುವಷ್ಟು ಸಮಯದಲ್ಲಿ  ನಾವೇನು ಒಳ್ಳೆಯದು ಮಾಡಬಹುದು?   ಮತ್ತೊಬ್ಬರಿಗೆ ಸಾಧ್ಯವಾದಷ್ಟು ಮಟ್ಟಿಗೆ ತೊಂದರೆ ಕೊಡದೆ ಹೇಗೆ ಬದುಕಬಹುದು? ನಮ್ಮ ನಮ್ಮ ಕರ್ತವ್ಯವನ್ನ ಎಷ್ಟು ಪ್ರಾಮಾಣಿಕರಾಗಿ ಮಾಡಬಹುದು? ನಾವೆಷ್ಟು ಹೃದಯವನ್ತರಾಗಿ ಬಾಳಬಹುದು? ಹೇಗೆ ಉತ್ಸಾಹದಿಂದ ಜಗತ್ತನ್ನು ನೋಡಬಹುದು? ಪ್ರೀತಿ ಪ್ರೇಮದಿಂದ ಎಷ್ಟು ಕಾಲ ಸ್ವತಂತ್ರರಾಗಿ ಬಾಳುವೆ ನಡೆಸಬಹುದು? ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಸಕಾರಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಚಿಂತನೆ ನಡೆಸಿ,ಅದರಂತೆ ಬಾಳುವೆ ನಡೆಸಿದರೆ  ಸಾವಿನಲ್ಲೂ ಧನ್ಯತೆ ಸಿಗಬಹುದೇನೋ ಎಂದೆನಿಸುತ್ತದೆ.
                         ಇದಕ್ಕೆ ನಿಮ್ಮ ಚಿಂತನೆ ಏನು?

ANALYSIS ON FDI IN INDIA by Devinder Sharma.

 HERE IS A BRILLIANT ANALYSIS ON FDI IN INDIA.

 

 

Allowing Retail FDI In India: Lies, Lies And Damn Lies

By Devinder Sharma

Ground Reality

At a time when Prime Minister Manmohan Singh is refusing to rollback the decision to open the retail sector to foreign direct investment saying it will benefit our country, the American President Obama thinks otherwise. In a tweet on Saturday (Nov 26), President Obama wrote: “support small businesses in your community by shopping at your favourite local store.”

While President Obama is talking of what is good for America, Manmohan Singh too is adamant on protecting American interests. It is primarily for this reason that Manmohan Singh’s assertion that retail FDI will benefit our country and ‘improve rural infrastructure, reduce wastage of agricultural produce and enable our farmers to get better prices for their crops’ is not borne on facts. In the midst of the rhetorical contests in the TV studios, the real facts have been sacrificed for the sake of political partisanship.

A lot has been said and written about the virtues of allowing FDI in retail into India.

Let me make an attempt to answer some of the bigger claims that Commerce Minister Anand Sharma as well as the Prime Minister have repeatedly made. Frankly, their arguments seem to be driven more by political expediency rather than any economic understanding, and that is more worrying. It only shows how economic facts can be twisted, tailored and manipulated to justify the political agenda of the ruling party. There can be nothing more damaging for the future of a country.

First, the biggest argument in favour of multi-brand retail is that it will create 10 million jobs by the year 2010. There is no justification for this claim. In the United States, Wal-Mart dominates big retail. It has a turnover of US $ 400 billion, and employs 2.1 million people. Ironically, the Indian retail sector too has a turnover of US $ 400 billion, but has 12 million shops and employs 44 million people. It is the Indian retail which is a much-bigger employer, and any effort to allow retail FDI will only destroy millions of livelihoods.

Take the case of England. The two big retail giants are Tesco and Sainsbury. Both had committed to create 24,000 jobs between them, in the past two years. A British government enquiry found out that instead of creating any additional job, these two big retail companies had actually thrown out 850 people from existing jobs. The big retail units which failed to create jobs in their own countries cannot be expected to create additional employment in India.

Second, Anand Sharma says that retail FDI will provide 30 per cent more income to farmers. There can be no bigger lie than this. In the US, for instance, if Wal-Mart was able to enhance farm incomes there was no reason why the America government would dole out a massive subsidy of US $ 307 billion under the US Farm Bill 2008, which basically makes a budgetary subsidy provision for the next five years. Most of these subsidies are clubbed in the category of Green Box under the WTO. And as per an UNCTAD-India study, if the Green Box subsidies are withdrawn, American agriculture faces a collapse.

Agriculture in America is therefore sustained with agricultural subsidies. In OECD countries, a group comprising 30 riches countries, the situation is no different. A latest 2010 report states explicitly that farm subsidies rose by 22 per cent in 2009, up from 21 per cent in 2008. In just one year in 2009, these industrialised countries provided a subsidy of Rs 12.60 lakh crore to agriculture. Despite this, every minute one farmer quits agriculture in Europe. This is happening at a time when farmer’s incomes are dwindling. In France alone, farmer’s income has fallen by 39 per cent in 2009.

Third, big retail helps remove the middlemen and therefore provides a better price to farmers. Again, it is a flawed argument and is not borne on any evidence. Studies show that in America in the first half of 20th century, for every dollar worth of produce a farmer sold, 70 cents was his income. In 2005, farmer’s income had fallen to 4 per cent. This is despite the presence of Wal-mart and other big retailers in America.

In other words, the middlemen are not squeezed out as is the general understanding but in reality their number actually increases. A new battery of middlemen – quality controller, standardiser, certification agency, processor, packaging consultant etc – now operate under the same retail hub and have been walking away with farmer’s income. Moreover, due to the sheer size and buying power, big retail generally depresses producer prices. In England, Tesco for example paid 4 per cent less to producers. Low supermarket prices in Scotland have forced irate farmers to form a coalition called ‘Fair Deal Food’ to seek better price for their farm produce.

Fourth, retail FDI will source 30 per cent from the small and medium enterprises and therefore will benefit Indian manufacturers. This is an afterthought, especially after a section of the media highlighted the discrepancy. Even though Anand Sharma says 30 per cent products would be sources from within the country, the facts remains that under the WTO agreements, India cannot limit the big retail from outsourcing its products from anywhere in the world. This is against the WTO norms, wherein no member country can apply any investment restriction that is inconsistent with the provisions of Article III or Article XI of GATT 1994.

Using the WTO provisions, multi-brand retail will flood the Indian market with cheaper Chinese manufactured goods thereby wiping out the domestic SME sector. At the same time, the ‘Indian Stamp’ on multi-brand retail that Anand Sharma claims will have at least 60 per cent investment on ‘back end’ systems is also not based on facts. As per the definition of ‘back-end’, anything that is not ‘front-end’ becomes ‘back-end’ and has to be self-certified. Which means even the expenses on the corporate headquarter becomes ‘back-end’ investment. In any case, 51 per cent FDI in cold storages etc is already provided and yet no investment has come.

Let us be very clear, big retail is not coming to India to provide a network of food storage silos and cold chains.

Fifth, more importantly, in an eye-opening study entitled “Wal-Mart and Poverty”, Pennsylvania State University in the United States has clearly brought out that those American states that had more Wal-Mart stores in 1987, had higher poverty rates by 1999 than the states where fewer stores were set up. This is something that the government is not talking about but should ring an alarm bell for a country which is reeling in poverty, hunger and squalor.

Devinder Sharma is a food and agriculture policy analyst. His writings focus on the links between biotechnology, intellectual property rights, food trade and poverty. His blog is Ground Reality